سلام دوست گرامی؛
آیا تمام مطالبی که از طریق رسانه ها، محیط اطراف، فضاهای آموزشی به شما می رسد را بدون بررسی جذب می کنید؟
همه انسانها در ابتدای تولد ذهنی تقریباً بدون اطلاعات پیش فرض دارند. اما در طول سالهای زندگی به مرور مطالب متنوع در مغز انباشته شده و حتی مبنایی برای تفسیر و نتیجه گیری مسائل آتی می شوند.
نقد کردن به معنای داشتن مهارتی برای غربال کردن حجم انبوهی از اطلاعات دریافتی است قبل از آنکه آنها را در ذهن ذخیره کنیم .
نقد کردن کار دشواری است چون ما آموخته ایم که برخی از مفاهیم و بایدها و نبایدها را در ذهنمان بدون تحلیل بپذیریم.
ما انسانها تا جایی مایلیم حقیقت را بفهمیم که به چهارچوبهای ذهنی ساخته شده از قبل لطمه ای نرسد.
در واقع ما مشغول کردن و به تکاپو انداختن ذهن را دوست نداریم و ترجیح می دهیم که در دایره امن خود بمانیم و اضطراب را تجربه نکنیم.
فرهنگ، سنت، دین، هنجارهای جامعه و والدین از جمله عوامل محدود کننده نقد کردن هستند.
ما باید بتوانیم اندیشه های تحمیلی را تحلیل کنیم .
اگر مطالب را بدون تحلیل بپذیریم و اعتراضی نداشته باشیم، خلاقیت در تفکر و ایده پردازی از بین می رود.
پس بیایید؛ وقتی مطلبی می خوانیم یا می شنویم، سوال بپرسیم، تحلیل کنیم، تبیین کنیم، استدلال کنیم، مقایسه کنیم و سپس برداشت کنیم. اما نه بر اساس آنچه که تحویل گرفته ایم بلکه بر اساس واقعیت از پوسته بگذریم و به لایه های پنهانی تر نیز دست پیدا کنیم.
چون ذهن ما قرار نیست که زباله دان مطالب جور واجور و هجو و هرز باشد.
علاوه بر تعریف بالا که انتقاد کردن به معنای انتقاد مطالب عمدتاً رسانه ای است. ما نگرشها و رفتار افراد را نیز نقد می کنیم.
چطور از دیگران انتقاد کنیم که ایرادگیری محسوب نشود؟

انتقاد کردن
انتقادها غالباً اثرات منفی بر شخصیت افراد می گذارند و به همین دلیل مخرب اند. در انتقاد مخرب پرخاشگری کلامی، عیب جویی و ایراد گیری دیده می شود در حالیکه در انتقاد سازنده راه حل و راهکار برای حل مشکل ارائه می شود.
بنابر این انتقاد نیز برای خود اصول و تکنیکهایی دارد.
- شرایط مکانی، زمانی و روحی خودمان و دیگران را موقع انتقاد در نظر بگیریم.
- اگر عصبانی هستیم انتقاد نکنیم.
- در کنار انتقاد ویژگیهای مثبت افراد را نیز ذکر کنیم.
- زود قضاوت نکنیم تا پایان مطلب را بخوانیم، تا پایان سخنان طرف مقابل را بشنویم.
- در جمع و در حضور دیگران انتقاد نکنیم.
- هدف مثبت و مشخصی با نگاه تغییر، اصلاح و ارائه راه حل از انتقاد کردن داشته باشیم.
- محترمانه انتقاد کنیم. مراقب عزت نفس،اعتماد به نفس و غرور طرف مقابل باشیم.
- مستقیماً و صرفاً به خودش انتقاد کنیم.
- جایگاه خود و جایگاه شخص مقابل را در نظر بگیریم.
- اگر انتقاد ما مشکلی را حل نمی کند آن را عنوان نکنیم.
سخن پایانی:
انتقاد نباید با هدف زدی ضربتی، ضربتی نوش کن باشد. در این صورت نیت شما انتقام گرفتن است و اصلاحی صورت نمی گیرد.
در واقع ما با انتقاد به دنبال اصلاح هستیم. پس طوری انتقاد کنیم که به دوستی و روابط ما آسیبی نرسد.